Erbo-batudo
Phlomis herba-venti
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Sàuvi-bouscasso, Sàuvio-sóuvajo, Sàuvio-blanc.
Noms en français : Herbe aux vent, Phlomis Herbe au vent.
Descripcioun :L'erbo-batudo trachis en mato dins lis ermas e en ribo de camin. Es uno planto proun ramificado que fai de poulìdi flour roso en verticillo. Li fueio e li bratèio soun en lanço, dentado e bourrihudo. La labro de dessus di flour, coume tóuti li Phlomis es en casco.
Usanço :La planto èi vertuouso contro li plago e li macaduro (vulneràri). De prouprieta anti-enflamativo e anti-óussidanto soun couneigudo. Dins d'ùni relarg se metié en deforo dis oustau pèr aganta li mousco (F. Couplan, op.cit. p. 369).
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Phlomis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Ermas
- Camin
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Phlomis herba-venti L., 1753
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753